Duurzame sierteelt wordt steeds meer de norm. Floriculture Sustainability Initiative zorgt ervoor dat bedrijven in de keten zo duurzaam mogelijk willen gaan werken, met succes.
In steeds meer sectoren is duurzaam en verantwoord ondernemen een belangrijk streven. Zo ook in de sierteeltsector. Meer en meer kwekers zijn zuinig met water en voedingsstoffen, spuiten minder en denken na over duurzaam materiaal, transport en goede arbeidsomstandigheden. Floriculture Sustainability Initiative (FSI) verbindt duurzame koplopers in de internationale bloemen- en plantensector. En wat blijkt? Veel Nederlandse kwekers werken al duurzaam, maar er is nog veel te winnen.
Keurmerken en certificaten in de sierteelt
De sierteeltsector kent verschillende initiatieven en keurmerken voor het verantwoord en duurzaam kweken van planten en bloemen. FSI is een internationaal initiatief dat certificaten overzichtelijker heeft gemaakt om partijen in de sierteeltsector te helpen met een meer transparante, duurzame en sociale bedrijfsvoering. De belangrijkste Nederlandse handelsbedrijven die deelnemen aan FSI zijn Dutch Flower Group, FleuraMetz, Waterdrinker, en Royal Lemkes. Samen met veiling Royal Flora Holland vormen zij een groot deel van de sector. Maar ook partijen als Albert Heijn, Ikea en Rabobank zijn aangesloten.
Het doel: in 2020 zullen de leden 90% van de bloemen en planten verantwoord kweken en verhandelen. De focus van FSI ligt op het verduurzamen van sociale aspecten en op het gebied van milieu, zoals: arbeidsomstandigheden, gelijke behandeling, gebruik van agrochemische middelen en watergebruik.
Programmamanager van FSI Jeroen Oudheusden ziet veel kansen voor alle partijen in de keten om te verduurzamen. “Toen wij in 2013 startten met FSI, was er veel onduidelijkheid over de bestaande keurmerken. Er waren verschillende goede initiatieven voor duurzaamheid, maar ze opereerden los van elkaar. FSI verbindt op een niet-concurrerende manier krap vijftig partijen die willen toewerken naar een duurzame sierteeltsector. Ons doel is dat je, als je in 2020 een plant koopt, er vanuit mag gaan dat je een duurzaam product in huis haalt.”
“Transparantie in de bedrijfsvoering vinden wij heel belangrijk”
FSI heeft veertien standaarden geselecteerd waar leden zich aan kunnen verbinden om aan de basiseisen voor duurzaamheid en sociaal ondernemerschap te voldoen. Het is een verzameling van internationale en nationale certificaten zoals MPS-GAP, Florverde en EU Organic Farming. Oudheusden: “Standaarden en certificeringen zijn middelen om de bedrijfsvoering te optimaliseren. Je zegt hiermee eigenlijk: ‘ik heb de processen onder controle, ik werk aan continue verbetering en ik voldoe aan de wet.’ Je kunt ermee aantonen aan de markt dat je voldoet aan de eisen van het certificaat. Wij vinden het heel belangrijk dat kwekers en andere partijen in de keten transparant zijn in hun bedrijfsvoering. Je ziet bijvoorbeeld bij Ikea dat er op de planten die zij verkopen geen duurzaamheidslabels vermeld staan. Dat komt omdat Ikea zelf verantwoordelijkheid neemt voor een duurzame bedrijfsvoering. Ikea zegt: ‘je mag erop vertrouwen dat wat je bij ons koopt duurzaam geproduceerd is en dat leggen we uitgebreid uit op onze website.’ De duurzame kwekers waar zij mee werken hoeven dus hun planten geen afzonderlijk label te geven maar dienen uiteraard wel zelf adequaat gecertificeerd te zijn.”
De transitie naar duurzaamheid kent ook uitdagingen
Certificaten zijn belangrijk, aldus Oudheusden, maar dan moet de hele keten meewerken: “Van kwekers verlangen we dat ze zich certificeren, maar daar hoort ook een commitment van de handel bij om gecertificeerd in te kopen. Het zou enorm helpen als ook andere grote marktpartijen de FSI-criteria zouden adopteren en hiernaar zouden gaan handelen. Als deze partijen duurzaam gaan inkopen, wordt daarmee de impact nog groter.”
Er zijn meer uitdagingen in de transitie naar een duurzame sierteeltsector. Zo werken bedrijven met de Sustainable Sourcing Scan, waarmee ze hun duurzame inkoop kunnen meten. Maar veel van die data is nog niet goed beschikbaar, niet uniform of de data ontbreken. Oudheusden: “Hiermee gaat duurzaamheidsinformatie nog te vaak verloren in de keten. Door er een gericht doel aan te koppelen, namelijk meten, gaat het gelukkig een stuk beter nu. Maar het blijft lastig.”
Zit FSI op schema om de doelstelling in 2020 te halen? “Die datafouten en ontbrekende data worden gecorrigeerd en aangevuld en dan gaat het snel met de omslag naar duurzaam telen en verhandelen”, zegt Oudheusden. “We moeten hard ons best blijven doen om nog meer kwekers van sierteelt te motiveren te certificeren en om de inkoop van bedrijven daarop te focussen. Het zal nog best een uitdaging zijn om de 90% te halen hoor, maar we hebben nog drie jaar om deze doelstelling te halen en er wordt veel energie in gestoken. Bedrijven raken ook enthousiast over de voortgang die ze zien. Die voortgang is nu inzichtelijk en dan wordt het een sport om het steeds beter te doen.”
“Waar we naar streven is dat bedrijven beter inzicht hebben in wat ze waar kunnen kopen, dat de keten transparanter wordt, dat kwekers in ieder geval allemaal een basis-certificatie op orde hebben en dat ook de veiling een belangrijke schakel wordt om gecertificeerd aanbod aan te bieden namens hun leden.”
Dat sommige leden van FSI zijn gaan samenwerken is voor Oudheusden een teken dat de motivatie voor verduurzaming hoog is. “Een aantal handelspartijen en de veiling hebben een versnellingsinitiatief opgezet om gezamenlijk kwekers te motiveren en te helpen om gecertificeerd te raken.”
“Nederlandse kwekers hebben enorme stappen gezet naar een duurzame sierteelt”
Er gaat al heel veel goed in de sector, maar het is volgens Oudheusden belangrijk om scherp te blijven. “Soms schudt Greenpeace of een andere NGO de sector wakker en dat is goed. Ze leggen een vinger op de zere plek, maar het zet de sector wel in beweging. We zullen nog transparanter moeten worden om met feiten de beschuldigingen te kunnen weerleggen. Nederlandse kwekers hebben mede daardoor in de afgelopen jaren enorme stappen gezet naar een duurzame teelt. FSI is nu ook een aanpak gestart die de sierteeltsector helpt met het verlagen van de milieu-impact en de transparantie van registratie van middelen, zodat kwekers beter kunnen laten zien dat ze het duurzaam en goed aanpakken.”
Meer meten en meer transparantie zorgt voor meer duurzaamheid
FSI gaat ervan uit dat de doelstelling van 90% duurzaam over drie jaar gehaald wordt en is al bezig om na te denken over de nieuwe doelstelling. “De weg naar verduurzaming gaat door”, zegt Oudheusden “en we leggen de lat steeds hoger”. Hoe ziet hij de sierteeltsector over vijf jaar? “Er komt veel meer transparantie door het gebruik van data en ICT. Er gaat meer gemeten worden en door meer te meten kun je als kweker beter aantonen dat je duurzaam werkt. Het klinkt misschien voor de hand liggend, maar dit gaat echt het verschil maken. Meer transparantie stimuleert ook het vertrouwen in de ketens en kan er echt een versnelling ontstaan om de sector te verduurzamen. Ik denk dat dat een hele positieve uitwerking zal hebben.”
“De aandacht voor duurzaamheid gaat niet meer weg. Bedrijven zullen verantwoordelijkheid moeten nemen. Als je niet kunt voldoen aan de duurzaamheidsstandaarden, dan ben je er simpelweg niet meer over vijf à tien jaar. En het mooie is: het optimaliseren en verduurzamen van de bedrijfsvoering is een kans en iets wat alle partijen in de keten zelf maar ook gezamenlijk kunnen doen. Dat is goed voor iedereen: het bedrijf, de medewerkers, de consumenten en natuurlijk het milieu.”
Foto: Sabine van Erp via Pixaby
Dit artikel verscheen eerder in het online magazine Into Green.
Meer lezen over duurzaamheid in de sierteelt?
